Giải pháp cho tương lai của ngà nh cao su
- Loại: Cao Su
- Ngà y 04-02-2023
Äối mặt nhiá»u khó khăn
Theo số liệu của Tổng cục Hải quan, xuất khẩu cao su thiên nhiên trong 3 tháng đầu năm 2023 đạt 381.788 tấn, tÆ°Æ¡ng ứng trị giá 531,3 triệu USD. So vá»›i cùng kỳ năm 2022, xuất khẩu cao su giảm 6,1% vá» lượng và giảm 25,7% vá» trị giá, cho thấy sá»± sụt giảm khá mạnh của giá xuất khẩu cao su trong những tháng đầu năm. Äối vá»›i sản phẩm từ cao su, kim ngạch xuất khẩu cÅ©ng ghi nháºn mức giảm 13,4%, ở mức 238,3 triệu USD.
Theo Hiệp há»™i cao su Việt Nam, sá»± cạnh tranh giữa các nÆ°á»›c sản xuất và xuất khẩu cao su thiên nhiên ngà y cà ng trở nên gay gắt hÆ¡n vá» giá thà nh, chất lượng sản phẩm, uy tÃn thÆ°Æ¡ng mại và khả năng đáp ứng các tiêu chuẩn vá» bá»n vững ngà y cà ng khắt khe. Mặt khác, cÆ¡ cấu và chủng loại cao su thiên nhiên của Việt Nam còn lệ thuá»™c nhiá»u và o thị trÆ°á»ng tiêu thụ của Trung Quốc và chỉ đáp ứng má»™t phần nhu cầu của các thị trÆ°á»ng khác, do váºy gặp nhiá»u khó khăn trong việc thâm nháºp thị trÆ°á»ng lá»›n khác nhÆ° Hoa Kỳ, Nháºt Bản...
Trong khi đó, hệ thống quản lý cấp quốc gia vá» chất lượng cao su thiên nhiên chÆ°a đồng bá»™ trên cả nÆ°á»›c và chÆ°a có cÆ¡ quan chức năng quản lý chất lượng cao su tiểu Ä‘iá»n. Hiện Việt Nam chỉ má»›i có tiêu chuẩn quốc gia vá» sản phẩm cao su thiên nhiên đầu ra, chÆ°a có tiêu chuẩn quốc gia đối vá»›i nguyên liệu đầu và o, nên chÆ°a có cÆ¡ sở pháp lý để ngăn chặn việc pha trá»™n tạp chất và o nguyên liệu, gây ảnh hưởng đến chất lượng của các nhà máy sÆ¡ chế mủ cao su.
Ngoà i ra, ông Võ Hoà ng An, Tổng thÆ° ký Hiệp há»™i cao su Việt Nam cho biết, theo các hiệp định thÆ°Æ¡ng mại tá»± do đã ký kết, cao su thiên nhiên nháºp khẩu và o Việt Nam được hưởng thuế suất bằng 0%. Äiá»u nà y sẽ khuyến khÃch DN Æ°u tiên chá»n nguồn nháºp khẩu từ các nÆ°á»›c Thái Lan, Malaysia, Indonesia... do chất lượng đảm bảo, chủng loại Ä‘a dạng, vì váºy, sẽ tạo áp lá»±c cạnh tranh vá»›i nguồn cao su trong nÆ°á»›c.
Công nghiệp chế biến thà nh phẩm cao su cÅ©ng còn gặp khó khăn trong việc cạnh tranh vá»›i những sản phẩm nháºp khẩu không được kiểm soát vá» giá cả. Hiện vẫn còn thiếu hà ng rà o kỹ thuáºt trong thÆ°Æ¡ng mại để ngăn chặn hà ng hóa kém chất lượng nháºp khẩu từ các nÆ°á»›c, gây thiệt hại cho ngÆ°á»i tiêu dùng và cạnh tranh không là nh mạnh vá»›i hà ng hóa trong nÆ°á»›c. Phần lá»›n nguyên váºt liệu phục vụ cho sản xuất sản phẩm cao su còn phải nháºp khẩu nên lệ thuá»™c và o nguồn cung ở nÆ°á»›c ngoà i và thuế suất thuế nháºp khẩu còn cao là m tăng giá thà nh, giảm năng lá»±c cạnh tranh so vá»›i các nÆ°á»›c khác. Ngà nh cao su cÅ©ng phải đối mặt vá»›i tình trạng thiếu nguồn nhân lá»±c chất lượng cao và có kinh nghiệm trong ngà nh chế biến sản phẩm cao su.
Táºp trung hai trụ cá»™t chÃnh
Tổ chức Nghiên cứu Cao su quốc tế (IRSG) dá»± báo mức tiêu thụ cao su thiên nhiên toà n cầu sẽ tăng 2,1% trong năm 2023. Tuy nhiên, tăng trưởng bá»n vững trong dà i hạn của ngà nh cao su phụ thuá»™c và o diá»…n biến của cuá»™c xung Ä‘á»™t Nga – Ukraine và kết quả tăng trưởng thá»±c sá»± của Trung Quốc trong thá»i gian tá»›i.
Nhu cầu cao su thiên nhiên của thế giá»›i vẫn trong xu hÆ°á»›ng tăng liên tục và sá»± chênh lệch cung cầu là cÆ¡ há»™i lá»›n để Việt Nam gia tăng sản lượng cao su thiên nhiên, tăng kim ngạch xuất khẩu. Bên cạnh đó, ngà nh cao su cÅ©ng có nhiá»u thuáºn lợi khi được Nhà nÆ°á»›c công nháºn là "cây Ä‘a mục tiêu", vừa góp phần phát triển kinh tế đất nÆ°á»›c, vừa cải thiện Ä‘iá»u kiện kinh tế - xã há»™i cho vùng nông thôn, đồng thá»i phủ xanh đất trống, rừng nghèo để góp phần bảo vệ môi trÆ°á»ng.
Trong bối cảnh đó, để hóa giải những thách thức, ngà nh cao su xác định việc đẩy mạnh phát triển theo hÆ°á»›ng bá»n vững và táºp trung xây dá»±ng thÆ°Æ¡ng hiệu ngà nh là hai trụ cá»™t chÃnh để đáp ứng xu hÆ°á»›ng thị trÆ°á»ng và yêu cầu của khách hà ng quốc tế cÅ©ng nhÆ° nâng cao giá trị sản phẩm. Hiện nhiá»u DN Ä‘ang ná»— lá»±c đạt các chứng chỉ quản lý rừng bá»n vững, chứng chỉ chuá»—i hà nh trình cho các vÆ°á»n cây cao su.
Äiển hình nhÆ° tại Táºp Ä‘oà n Cao su Việt Nam, ông TrÆ°Æ¡ng Minh Trung, Phó tổng giám đốc cho biết, tÃnh đến tháng 3/2023, đã có 26 thà nh viên của táºp Ä‘oà n hoà n thà nh phÆ°Æ¡ng án quản lý rừng bá»n vững vá»›i diện tÃch 274.320 ha; 17 thà nh viên được cấp chứng nháºn quản lý rừng bá»n vững theo tiêu chuẩn VFCS, PEFC-FM vá»›i gần 110.000 ha cao su. Có 31 nhà máy chế biến cao su thiên nhiên và 2 nhà máy gá»— trong táºp Ä‘oà n đã đạt chứng nháºn vá» chuá»—i hà nh trình sản phẩm (PEFC-CoC). Ngoà i ra còn có 1 thà nh viên đã được đánh giá cấp chứng nháºn nguồn có kiểm soát. Trong năm 2022, các công ty thuá»™c Táºp Ä‘oà n Cao su Việt Nam đã tiêu thụ được 41.500 tấn mủ cao su các loại có chứng chỉ PEFC đến khách hà ng.
Hiện nay, chủ trÆ°Æ¡ng của ChÃnh phủ là không mở rá»™ng diện tÃch cao su nên việc tăng năng suất qua sá» dụng giống cao sản, cÆ¡ giá»›i hóa, áp dụng khoa há»c kỹ thuáºt bên cạnh việc xây dá»±ng thÆ°Æ¡ng hiệu, tiếp tục nghiên cứu phát triển bá»n vững là những yếu tố giúp ngà nh cao su Việt Nam gia tăng tÃnh cạnh tranh trên thị trÆ°á»ng quốc tế.
Do đó, ông Võ Hoà ng An cho biết, để tiếp tục phát triển nhãn hiệu chứng nháºn “Cao su Việt Namâ€, thá»i gian tá»›i, Hiệp há»™i cao su Việt Nam sẽ tiếp tục thá»±c hiện công tác giám sát định kỳ, gia hạn, cấp má»›i nhãn hiệu hà ng năm; khuyến khÃch các há»™i viên tại Là o, Campuchia và khối tÆ° nhân tham gia đăng ký. Hiệp há»™i cÅ©ng sẽ tiếp tục thá»±c hiện đăng ký bảo há»™ tại má»™t số thị trÆ°á»ng trá»ng Ä‘iểm, đồng thá»i nghiên cứu và đỠxuất các cÆ¡ quan bá»™, ngà nh có chÃnh sách há»— trợ các DN, há»™i viên đạt nhãn hiệu nhằm củng cố uy tÃn, nâng cao chất lượng thÆ°Æ¡ng hiệu Cao su Việt Nam.
Hiệp há»™i cao su Việt Nam cÅ©ng sẽ tiếp tục phối hợp vá»›i các tổ chức phi chÃnh phủ trong và ngoà i nÆ°á»›c thá»±c hiện các nghiên cứu, khảo sát, dá»± án liên quan đến phát triển bá»n vững theo hÆ°á»›ng thuáºn lợi cho há»™i viên và ngà nh cao su. Cùng vá»›i đó, thúc đẩy, há»— trợ há»™i viên, DN ngà nh cao su triển khai các phÆ°Æ¡ng thức quản lý tiên tiến, kinh doanh tuân thủ thông lệ quốc tế, ứng dụng công nghiệp 4.0, hÆ°á»›ng đến phát triển bá»n vững.